Batu# EYT Nedir? Emeklilikte Yaşa Takılanlar – Şartları 2024 – 2025
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT), emeklilik haklarını elde etmek için gerekli prim gün sayısını ve sigortalılık süresini doldurmalarına rağmen, yasal yaş sınırına ulaşamadıkları için emekli olamayan bireyleri tanımlayan bir terimdir. Bu durum, 1999 yılında İşsizlik Sigortası Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle ortaya çıkmıştır.
## EYT Sorunu ve Nedenleri
EYT sorunu, sosyal güvenlik sistemindeki değişikliklerden kaynaklanmaktadır. 1990’lı yıllarda emeklilik yaşı düşürülmüş, ancak daha sonra sistemin sürdürülemez hale gelmesi üzerine 1999’da emeklilik yaşı yükseltilmiştir. Bu değişiklik, 1999’dan önce sigortalı olan ve prim gün sayısını dolduran kişilerin mağdur olmasına yol açmıştır.
## EYT Kimleri Kapsar?
EYT düzenlemesi, aşağıdaki şartları sağlayan kişileri kapsar:
– **Sigorta Başlangıç Tarihi:** 8 Eylül 1999’dan önce sigorta girişi yapılmış olmalı.
– **Sigortalılık Süresi:** Kadınlar için 20 yıl, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresi tamamlanmalı.
– **Prim Gün Sayısı:** Kadınlar için 5000, erkekler için 5975 prim gün sayısı doldurulmalı.
## En Son EYT Düzenlemesi
En son EYT düzenlemesi, 3 Mart 2023’te Resmi Gazete’de yayımlanan kanunun bir parçasıdır. Bu düzenleme, EYT’lilerin yaş şartı aranmaksızın emekli olabilmelerini sağlamıştır.
## Mevcut Emeklilik Koşulları (2024)
EYT kapsamındaki kişiler için 2024 yılı emeklilik şartları:
– **Sigorta Başlangıç Tarihi:** 8 Eylül 1999 öncesi.
– **Sigortalılık Süresi:** Kadınlar 20 yıl, erkekler 25 yıl.
– **Prim Gün Sayısı:** Kadınlar 5000, erkekler 5975 gün.
## Kademeli Emeklilik
Kademeli emeklilik, sigorta başlangıç tarihine göre emeklilik yaşının ve prim gün sayısının kademeli olarak artırıldığı bir sistemdir. 1999’dan sonra sigortalı olanlar, bu sisteme tabidir.
## EYT Başvurusu
EYT başvurusu, e-Devlet üzerinden veya Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) müdürlüklerinden yapılabilir. Başvuru için gerekli adımlar:
1. e-Devlet kapısına giriş yapın.
2. “Gelir Aylık Ödenek Talep Belgesi”ni arayın ve seçin.
3. “Yeni Başvuru” butonuna tıklayın ve bilgileri doldurun.
## EYT Başvuru Şartları
– **SSK (4/a):** Kadınlar 20 yıl sigortalılık ve 5000 prim günü, erkekler 25 yıl sigortalılık ve 5975 prim günü.
– **BAĞ-KUR (4/b):** Kadınlar 20 tam yıl hizmet süresi, erkekler 25 tam yıl hizmet süresi.
## Sigorta Gün/Prim Hesaplaması
EYT başvurusu yapanlar, sigorta gün ve prim hesaplamasını e-Devlet veya SGK’dan öğrenebilir. Bu hesaplamada, çalışılan süreler, borçlanma durumları ve diğer faktörler dikkate alınır.
## Kıdem ve İhbar Tazminatı
EYT kapsamında emekli olanların kıdem tazminatı, işten ayrıldıkları tarihteki brüt ücreti üzerinden hesaplanır. İhbar tazminatı ise bu kapsamda talep edilemez.
## Yıllık İzin Ücreti
EYT’liler, emekli olmadan önce kullanmadıkları yıllık izin süreleri için ücret talep edebilir. Bu ücret, brüt ücret üzerinden hesaplanır.
## 5000 Günden Emeklilik
Bu sistem, 1999 öncesi sigortalı olan ve 5000 prim gününü dolduranların yaş şartı aranmadan emekli olabilmesini sağlar.
## 2000-2008 Sigorta Girişi Olanların Durumu
2000-2008 yılları arasında sigortalı olanlar, kademeli emeklilik sistemine tabidir ve belirli bir yaşa gelmeden emekli olamazlar.
## EYT ve Borçlanma
EYT’liler, prim gün sayısını doldurmak için doğum, askerlik, yurtdışı çalışmaları gibi borçlanmalardan yararlanabilir.
## EYT’lilerin Hakları
EYT’liler, yaş beklemeden emeklilik hakkını talep eder ve kıdem tazminatı gibi diğer hakların da ödenmesini isterler.
Batu
